Duurzaam bouwen in Gambia

De Stichting Bouwen is voortdurend bezig haar ontwerpen te verduurzamen door efficiënter te ontwerpen en gebruik te maken van duurzame bouwmaterialen. De scholen die ze in Gambia bouwen worden gemaakt van adobe blokken (geperste aarde) die ter plaatse gemaakt worden van de lokale grond. Ze hebben ervaring met Rammed Earth opgedaan in Ghana en bouwen in Malawi met Soil Stabalized Bricks. Daarnaast houden ze vast aan het principe dat alleen materialen worden toegepast die in het projectland zelf te verkrijgen zijn.

Adobe Blokken
Adobe of zonsteen (Engels: mudbrick; Frans: brique crue) is ongebakken kleisteen die in de zon gedroogd is en als bouwmateriaal gebruikt wordt. Behalve klei en water, worden bij de vervaardiging ook zand en een organisch bindmiddel -vaak stro- gebruikt.
De techniek werd voor het eerst toegepast in Mesopotamië. Omstreeks 4000 voor Christus kwam aldaar bovendien het gebruik van houten mallen in zwang, waarmee stenen van gelijke vorm en grootte verkregen werden. Vanaf ca. 3200 v. Chr. werden dergelijke stenen voor het eerst ook gebakken, hetgeen het ontstaan gaf aan de baksteen. Een andere plek waar ongebakken kleistenen al vroeg veelvuldig toegepast werden, is het oude Egypte, waar men ze gebruikte bij de bouw van huizen, verdedigingswerken (onder meer als muren rond de tempels) en grafmonumenten. In de Lage Landen werden zonstenen in bepaalde plattelandsgebieden gebruikt voor het bouwen van binnenmuren. In de 19de eeuw is er in Uden zelfs een fabriek van dergelijke stenen geweest.
Thans wordt zonsteen nog steeds gebruikt in vele landen in Azië en Afrika. Ook in de Nieuwe Wereld werd of wordt dit bouwmateriaal aangewend, zoals in Peru en in het zuidwesten van de Verenigde Staten. In Zuid-Europa komt zonsteen met name in Spanje voor. Een van de grootste en bekendste gebouwen in zonsteen is de Grote moskee van Djenné in Mali. Hier zijn de afzonderlijke stenen niet zichtbaar, omdat de wanden bestreken zijn met een laag leem om ze beter bestand te maken tegen weer en wind.

– De Grote Moskee van Djenné in Mali –